In mijn gesprekken die ik voer over organiseren zonder hiërarchie komt vaak naar boven dat men vindt dat er altijd een vorm van hiërarchie en leiderschap moet zijn anders kan een organisatie niet functioneren. Mijn gesprekpartners zijn dan verrast dat ik het daar mee eens ben.

In mijn gedachte interpreteer ik "geen hiërarchie" als een systeem waarin niemand macht over mensen heeft. Er is bijvoorbeeld niet één persoon, of een paar aan de top, die de bevoegdheid hebben om iemand te ontslaan.

Ik denk dat het goed is om te erkennen dat er altijd een vorm van hiërarchie aanwezig is. Een natuurlijke vorm waarbij mensen met kennis of impact van nature als leiders naar voren komen. Leiderschap wordt dan toegekend per situatie. In de ene situatie kan dat iemand anders zijn dan met dezelfde groep in een andere situatie. Hiërarchie is, in mijn ogen, op zichzelf niet iets goeds of slechts. Alleen bij formele hiërarchie bestaat de mogelijkheid dat het verkeerd gebruikt wordt en kan er angst ontstaan. Mensen gaan zich dan anders gedragen dan ze eigenlijk zouden willen. Het systeem bepaalt hier dus het gedrag.

In mijn beleving draait succesvol organiseren zonder hiërarchie om meer, niet minder, leiderschap, en is structuur en duidelijkheid belangrijk, anders ontstaat er wanorde en dan wordt het er niet beter op. En dat is wat we juist niet nastreven.